حکم نفقه زن بیوه بر اساس آیه 240 سوره بقره

author

Abstract:

موضوع تحقیق حاضر بررسی حکم فقهی نفقۀ زن بیوه است. این پژوهش - با هدف تعیین محل تأمین نفقۀ زن بیوه تا یک سال پس از درگذشت شوهر و تبیین نوع حمایت قرآن از زنان بیوه - می‌کوشد با طرح آیۀ 240 سورۀ بقره به عنوان تنها آیه‌ای که به این دو نکتۀ اشاره دارد، دلالت آن بر دو نکتۀ پیش‌گفته را روشن کند. در این راستا با ارائۀ برداشت‌های متفاوت از آیة شریفه و عوامل اختلاف آن، دلایل دیدگاه مشهور اندیشمندان اسلامی مبنی بر نسخ آیة شریفه به استناد آیۀ عده (بقره: 234) یا آیۀ مواریث (نساء: 12) یا به استناد هر دو بررسی شده، نتیجه گرفته است که آیة شریفه به عدۀ جاهلی که مدت آن را یک سال دانسته‌اند، نظارتی ندارد. افزون بر اینکه صاحبان این دیدگاه، ادعای خود مبنی بر یک سال بودن عدۀ زن بیوه در دورۀ جاهلیت را با شواهد محکمی پشتیبانی نکرده‌اند. همچنان‌که وصیت مطرح در عبارت «وَصِیَّةً لِأَزْوَاجِهِمْ» یا ظاهر در معنای اصطلاحی آن است که در این صورت بر اساس نگرش رایج در میان اندیشمندان شیعی، منافاتی میان وصیت به همسر با وارث بودن وی نیست یا مقصود از آن، سفارش و توصیۀ الهی است که با نظر به استحبابی بودن آن، همچنان منافاتی میان این آیه با آیة مواریث تصور نمی‌شود؛ بنابراین دلیلی بر نسخ آیة شریفه وجود ندارد و بر اساس آن بر شوهر مستحب است که وقتی هنوز زنده است، برای همسر خود هزینۀ یک سال زندگی به همراه حق سکونت در منزل خود را وصیت کند. این وصیت، طبق ضوابط قانون وصیت نافذ است و دلیلی بر نسخ اصل آن یا استحباب آن وجود ندارد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آن کتاب پاکان(مفهوم «الکتاب» در آیه دوم سوره بقره)

«آن کتاب» چیست؟ و چه ماهیتی دارد؟ از دیدگاه مفسران و اهل‌ نظر دارای مفاهیم و مصادیق مختلفی است، که این تحقیق در صدد تبیین این دیدگاه است که یکی از مصادیق اصلی آن، کتابی است فراتر از قرآن عربی و در دسترس همه، بلکه قرآنی است کریم که فقط مطهران به آن دسترسی دارند، آن کتاب حد فاصل میان لوح محفوظ و قرآن عربی می‌باشد. و به خاطر فهم و تعقل بشری تنزل یافته و در دسترس عموم قرار گرفته است. آن کتاب ریشه و...

full text

بررسی تطبیقی آیه 124 سوره بقره از نگاه مفسران فریقین

مطالعات تطبیقی در متون اسلامی، به ویژه در آیات قرآن، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار ‏است. با توجه به اهمیت آیه 124 سوره بقره، به دلیل به کار رفتن واژه‌هایی مانند «کلمات»، «امام» و ‏‏«عهد» که باعث شده برخی مفسران دیدگاه‌های متفاوتی را در این زمینه بیان کنند، پژوهش حاضر ‏به بررسی آراء مفسران فریقین در این زمینه پرداخته است. سه واژۀ‌ «کلمات»، «امام» و «عهد» در ‏آیه پیش‌گفته نقش تعیین‌کننده‌ای برای تبی...

full text

آن کتاب پاکان(مفهوم «الکتاب» در آیه دوم سوره بقره)

«آن کتاب» چیست؟ و چه ماهیتی دارد؟ از دیدگاه مفسران و اهل‌ نظر دارای مفاهیم و مصادیق مختلفی است، که این تحقیق در صدد تبیین این دیدگاه است که یکی از مصادیق اصلی آن، کتابی است فراتر از قرآن عربی و در دسترس همه، بلکه قرآنی است کریم که فقط مطهران به آن دسترسی دارند، آن کتاب حد فاصل میان لوح محفوظ و قرآن عربی می‌باشد. و به خاطر فهم و تعقل بشری تنزل یافته و در دسترس عموم قرار گرفته است. آن کتاب ریشه و...

full text

تناسب آیه امامت حضرت ابراهیم (علیه السلام) در سوره بقره با فضای نزول سوره

قرآن کریم موضوع امامت حضرت ابراهیم (ع) را در آیة 123 سورة بقره مطرح کرده است، که به علت اهمیت این موضوع، مناسبت آن با سورة بقره بررسی شده است. مقاله پیش رو ضمن تاریخ‌گذاری سورة بقره، با بهره‌گیری از گزاره‌های درون‌متنی شامل سیاق، غرض آیات و محورها، موضوعات مشابه با سورة قبلی، و گزاره‌های برون‌متنی شامل گزارش‌های سیره، روایات ترتیب نزول و اسباب نزول، مقطع زمانی نزول آن را در ابتدای ورود پیامبر ب...

full text

بازخوانی مسأله خبط شیطان در آیه ۲۷۵ سوره بقره از منظر فریقین

آیه ۲۷۵ سوره بقره در تقابل با آیات قبل‏ از خود که از انفاق سخن می‌گوید، به بحث درباره ربا پرداخته و در این راستا رباخواران را به کسانی که با مس شیطان دچار خبط شده‌اند، تشبیه کرده است. این مقاله کوشیده است با بررسی معنای اصلی واژه "خبط" مراد این تشبیه را روشن نماید. اغلب مفسران با یکی انگاشتن مس، جنون و صرع و نزدیک دانستن این مفهوم به خبط، تشبیه بکار رفته در آیه را به معنای مجنون شدن رباخواران د...

full text

شرح و تحلیل شواهد شعری تفسیر مجمع البیان (از آیه 49 تا آیه 125) سوره بقره

چکیده شیخ طبرسی از دانشمندان جامعی است که آثار گرانبهایی از خود یه یادگار گذاشته است که از جمله این آثار تفسیر کبیر مجمع البیان است. جامعیت، استحکام و استواری مطالب از ویژگی های این تفسیر است. وی به عنوان یک عالم و مفسر به تمامی جوانب تفسیر آگاهی دارد، و در زمینه نحو و معنا شناسی لغات قرآن روش خاصی ارائه کرده است. مفسر برای نیکو فهماندن آیات به مخاطبان و قابل فهم بودن مباحث، ابعاد زیبایی از و...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  100- 137

publication date 2016-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023